Domino là gì?

        Domino, còn gọi là cầu đấu điện, là thiết bị dùng để kết nối, phân nhánh hoặc nối dài dây điện một cách an toàn, chắc chắn và dễ dàng bảo trì. Đây là một trong những phụ kiện điện đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng, góp phần đảm bảo độ an toàn, ổn định và thẩm mỹ cho hệ thống điện.

        Cầu đấu điện thường có dạng thanh dài hoặc khối rời, được làm từ nhựa cách điện chịu nhiệt cao. Bên trong mỗi domino là lõi đồng hoặc hợp kim đồng giúp dẫn điện hiệu quả, cùng với cơ cấu siết dây bằng vít hoặc lò xo giúp giữ dây điện cố định, chống tuột, chống lỏng điểm nối.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của cầu đấu điện

       Cấu tạo của domino khá đơn giản, gồm vỏ ngoài bằng nhựa chịu lực và chịu nhiệt, thường có màu trắng, đen hoặc trong suốt. Bên trong vỏ là lõi dẫn điện bằng đồng hoặc đồng mạ niken, có từ hai đến nhiều lỗ để đưa dây vào. Tùy từng loại, cơ chế siết dây có thể là dạng vít vặn chặt hoặc dạng lò xo tự kẹp.

        Nguyên lý hoạt động của domino là giữ chặt hai hoặc nhiều đầu dây điện trong cùng một điểm đấu nối bằng cơ cấu cơ khí. Khi siết vít hoặc nhấn lò xo, dây điện được ép sát vào lõi đồng dẫn điện, tạo ra tiếp điểm chắc chắn và an toàn, giúp dòng điện đi qua ổn định mà không gây hiện tượng đánh lửa hay phát nhiệt.

Ứng dụng của domino trong thực tế

        Domino được ứng dụng rộng rãi trong cả hệ thống điện dân dụng và công nghiệp. Trong dân dụng, cầu đấu điện thường dùng để nối dây trong hộp nối trần nhà, tủ điện, quạt trần, đèn LED, máy bơm hoặc các mạch ổ cắm. Trong công nghiệp, domino là giải pháp kết nối dây trong các tủ điều khiển, tủ phân phối điện, hệ thống máy móc tự động, PLC hoặc mạch tín hiệu điều khiển.

       Domino giúp tiết kiệm thời gian đấu nối, tăng tính linh hoạt khi sửa chữa hoặc thay thế thiết bị. Thay vì nối dây kiểu xoắn bằng tay kém an toàn và khó kiểm tra, sử dụng cầu đấu giúp thao tác nhanh chóng, kiểm tra dễ dàng và đảm bảo các điểm tiếp xúc bền vững theo thời gian.

Phân loại domino trên thị trường

        Hiện nay có nhiều loại cầu đấu điện khác nhau tùy vào thiết kế, vật liệu và cách đấu nối. Thông dụng nhất là domino dạng vít – loại dùng vít để siết chặt dây điện vào lõi đồng. Loại này phổ biến vì dễ dùng, chắc chắn và giá thành rẻ.

        Ngoài ra còn có domino dạng lò xo – loại sử dụng cơ cấu đàn hồi để kẹp dây mà không cần dùng vít. Loại này thường được ưa chuộng trong các mạch tín hiệu hoặc nơi có tần suất tháo lắp nhiều vì không cần dụng cụ hỗ trợ.

        Một số loại cầu đấu cao cấp còn tích hợp cầu chì, đèn báo, hoặc khả năng phân pha điện. Các nhà sản xuất như Phoenix Contact, WAGO, Weidmüller chuyên cung cấp cầu đấu công nghiệp chất lượng cao, trong khi các dòng dân dụng có thể đến từ Sino, Panasonic, MPE hoặc các thương hiệu Trung Quốc giá rẻ.

Cách chọn cầu đấu điện phù hợp

        Để chọn đúng domino, cần căn cứ vào tiết diện dây điện sử dụng và dòng điện tối đa của mạch. Ví dụ, với dây điện 1.5mm² dùng cho đèn hoặc ổ cắm, có thể dùng domino 10A hoặc 15A. Với các thiết bị công suất lớn như điều hòa, bếp từ, cần loại cầu đấu có dòng chịu tải 20A đến 30A hoặc hơn.

       Ngoài ra, nên chọn domino có vật liệu chống cháy, lõi đồng dẫn điện tốt, vỏ cách điện chắc chắn và có tem mác rõ ràng. Những loại không rõ nguồn gốc thường có lõi sắt mạ đồng hoặc vít dễ tuột, có thể gây lỏng dây, chập cháy sau thời gian sử dụng.

      Khi lắp đặt, cần tuân thủ kỹ thuật siết dây đúng chuẩn, đảm bảo phần lõi đồng tiếp xúc hoàn toàn với cầu đấu, tránh để hở lõi hoặc siết quá mạnh gây đứt dây.

Lưu ý khi sử dụng cầu đấu điện

        Trong quá trình sử dụng, domino cần được lắp đặt ở nơi khô ráo, không để nước hoặc bụi lọt vào bên trong. Khi kiểm tra hoặc thay dây, cần ngắt điện hoàn toàn để đảm bảo an toàn. Không nên sử dụng domino để nối các dây điện có tiết diện quá lớn hoặc dòng điện vượt khả năng chịu tải của thiết bị.

        Ngoài ra, cần tránh sử dụng lại cầu đấu cũ nếu đã qua nhiều lần tháo lắp, vì vít có thể bị rơ, lò xo yếu hoặc vỏ nhựa giòn dễ nứt. Với các mạch có rung động thường xuyên như motor, máy bơm, nên kiểm tra định kỳ các điểm nối để tránh lỏng dây do rung lắc.