Contactor là gì ?

       Contactor là một thiết bị điện tử có chức năng đóng cắt các mạch điện bằng cách sử dụng từ trường để hút các tiếp điểm kim loại. Contactor có nhiều ưu điểm so với các thiết bị đóng cắt khác như công tắc, rơ le, cầu dao,... Ví dụ:

      - Contactor có kích thước nhỏ gọn hơn nên có thể tận dụng những khoảng không gian hẹp để lắp đặt và thao tác, thời gian đóng cắt nhanh, độ bền cao và hoạt động ổn định,...

      - Bên cạnh đó, điều khiển đóng cắt từ xa có vỏ ngăn hồ quang phóng ra bên ngoài nên an toàn khi người sử dụng thao tác với hệ thống điện.

      - Vì những ưu điểm trên nên contactor được sử dụng rộng rãi trong các nhà máy. Trong công nghiệp, Contactor được sử dụng để điều khiển vận hành các động cơ hay thiết bị điện để an toàn khi vận hành.

Contactor điều khiển động cơ

     Đây là loại contactor phổ biến nhất, được dùng kết hợp với rơ le nhiệt để cấp nguồn cho động cơ khởi động trực tiếp và bảo vệ động cơ không bị quá tải. Contactor điều khiển động cơ có thể được kích hoạt bằng nút nhấn, công tắc, rơ le thời gian, PLC hay các thiết bị điều khiển khác. Khi contactor được kích hoạt, cuộn hút của nó sẽ tạo ra từ trường để hút các tiếp điểm chính và phụ, làm cho mạch điện được nối liền và cấp nguồn cho động cơ. Khi contactor được ngắt kích hoạt, từ trường sẽ biến mất và các tiếp điểm sẽ tách ra, làm cho mạch điện bị ngắt và ngừng cấp nguồn cho động cơ.

Lợi ích của contactor điều khiển động cơ là

- Cho phép khởi động và dừng động cơ một cách nhanh chóng và dễ dàng.
- Giảm thiểu sự hao mòn của các tiếp điểm do không có ma sát kim loại.
- Giảm thiểu nguy cơ cháy nổ do không có hồ quang điện.
- Tăng tuổi thọ của động cơ do có rơ le nhiệt bảo vệ quá tải.
- Tiết kiệm chi phí do giảm thiểu số lượng thiết bị và dây dẫn.

Contactor khởi động sao - tam giác

      Đây là loại contactor được dùng để khởi động các động cơ ba pha có công suất lớn. Contactor khởi động sao - tam giác có khả năng thay đổi chế độ hoạt động của động cơ từ sơ đồ hình sao sang sơ đồ hình tam giác khi động cơ đã vận hành ổn định nhằm giảm dòng khởi động. Contactor khởi động sao - tam giác gồm có ba contactor chính và một contactor phụ. Khi khởi động, ba contactor chính sẽ đóng cắt để cấp nguồn cho động cơ theo sơ đồ hình sao, làm cho dòng khởi động giảm khoảng 1/3 so với sơ đồ hình tam giác. Sau một khoảng thời gian nhất định, contactor phụ sẽ được kích hoạt để chuyển các contactor chính sang sơ đồ hình tam giác, làm cho động cơ hoạt động với công suất đầy đủ.

Lợi ích của contactor khởi động sao - tam giác là

- Giảm dòng khởi động, giảm áp lực lên lưới điện và các thiết bị bảo vệ.
- Giảm sự biến dạng của điện áp và tần số, giảm nhiễu điện từ.
- Giảm nhiệt lượng phát sinh trong cuộn dây của động cơ, tăng hiệu suất và tuổi thọ của động cơ.
- Giảm chi phí do không cần sử dụng các thiết bị khởi động mềm hay biến tần.

Contactor điều khiển tụ bù

      Đây là loại contactor được dùng để điều khiển các tụ bù vào lưới điện nhằm bù công suất phản kháng. Loại contactor được dùng trong hệ thống bù tự động sẽ được điều khiển bằng bộ điều khiển tụ bù, giúp đảm bảo đóng cắt các cấp tụ sao cho phù hợp với tải. Contactor điều khiển tụ bù có thiết kế khác biệt so với các loại contactor khác, do phải chịu được dòng xung cao khi đóng cắt tụ và có khả năng ngắt được hồ quang điện do tụ phát ra.

Lợi ích của contactor điều khiển tụ bù là:

- Giúp cải thiện hệ số công suất của hệ thống điện, giảm tổn thất và tiết kiệm chi phí điện năng.
- Giúp giảm áp suất lên lưới điện và các thiết bị bảo vệ, tăng tuổi thọ của các thiết bị.
- Giúp ổn định điện áp và tần số, giảm nhiễu điện từ và sự biến dạng của sóng hài.
- Giúp tăng công suất cho phép của lưới điện và các thiết bị.

Contactor điều khiển đèn chiếu sáng

      Đây là loại contactor được dùng để điều khiển các mạch đèn chiếu sáng trong các nhà xưởng, nhà máy, khu công nghiệp hay công cộng. Contactor điều khiển đèn chiếu sáng có thể được kích hoạt bằng nút nhấn, công tắc, rơ le thời gian, PLC hay các thiết bị điều khiển khác. Khi contactor được kích hoạt, cuộn hút của nó sẽ tạo ra từ trường để hút các tiếp điểm chính và phụ, làm cho mạch điện được nối liền và cấp nguồn cho các bóng đèn. Khi contactor được ngắt kích hoạt, từ trường s 

Lợi ích của contactor điều khiển chiếu sáng

     - Tiết kiệm điện năng, tăng tuổi thọ của các bóng đèn, giảm thiểu rủi ro cháy nổ do quá tải hay ngắn mạch, và dễ dàng quản lý hệ thống chiếu sáng theo lịch trình hoặc yêu cầu cụ thể. 
     - Contactor điều khiển chiếu sáng cũng có thể kết hợp với các cảm biến ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm hay chuyển động để tối ưu hóa hiệu quả chiếu sáng và tiết kiệm năng lượng. 

Contactor kết hợp bảo vệ pha

      Contactor kết hợp bảo vệ pha là một thiết bị điện tử có chức năng ngắt mạch khi xảy ra các sự cố liên quan đến pha của nguồn điện. Contactor này có một cuộn hút được nối với một rơ le bảo vệ pha, có thể phát hiện các trường hợp như mất pha, lệch pha, quá áp, thấp áp, mất trung tính, và các tình huống khác. Khi rơ le bảo vệ pha hoạt động, contactor sẽ nhả ra và cắt nguồn điện cho các thiết bị đằng sau. Điều này giúp bảo vệ các thiết bị khỏi hư hỏng do các sự cố về pha.

Lợi ích của contactor kết hợp bảo vệ pha

- Giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa và thay thế các thiết bị bị hỏng do các sự cố về pha. 
- Giúp tăng độ tin cậy và an toàn của hệ thống điện. 
- Có thiết kế nhỏ gọn và dễ lắp đặt.

Cách đấu nối contactor động cơ 3 pha

       Contactor là thiết bị điện được sử dụng để kết nối và ngắt các mạch điện có dòng điện lớn, như động cơ 3 pha. Để đấu contactor cho động cơ 3 pha, bạn cần thực hiện các bước sau:

- Bước 1: Chọn loại contactor phù hợp với công suất và điện áp của động cơ. Bạn cần xem kỹ thông số kỹ thuật của contactor và động cơ trước khi lựa chọn.

- Bước 2: Cắt nguồn điện chính và kiểm tra an toàn bằng đồng hồ vạn năng hoặc thử điện. Bạn không nên thực hiện đấu dây khi nguồn điện vẫn còn.

- Bước 3: Đấu dây nguồn vào MCCB (Molded Case Circuit Breaker) là thiết bị ngắt mạch tự động khi có sự cố quá tải hoặc ngắn mạch. Bạn nên chọn loại MCCB có dòng điện định mức lớn hơn dòng điện định mức của động cơ khoảng 10%.

- Bước 4: Đấu dây từ MCCB ra contactor theo thứ tự L1, L2, L3. Bạn nên sử dụng dây có tiết diện phù hợp với dòng điện của động cơ và contactor.

- Bước 5: Đấu dây từ contactor vào động cơ theo thứ tự T1, T2, T3. Bạn nên kiểm tra lại sơ đồ mạch của động cơ để chắc chắn rằng các pha được kết nối đúng.

- Bước 6: Đấu dây điều khiển cho contactor và relay nhiệt. Relay nhiệt là thiết bị bảo vệ động cơ khỏi quá tải nhiệt do quá tải điện hoặc lỗi pha. Bạn nên chọn loại relay nhiệt có giá trị Ith (dòng điện nhiệt) bằng với dòng điện định mức của động cơ. Bạn cần kết nối dây từ A1 của contactor vào nguồn điều khiển (+), từ A2 của contactor vào NO (Normally Open) của relay nhiệt, từ NC (Normally Close) của relay nhiệt vào nguồn điều khiển (-). Bạn cũng cần kết nối dây từ các nút bấm Start và Stop vào A1 và A2 của contactor để có thể khởi động và dừng động cơ.

- Bước 7: Đấu dây tiếp đất cho MCCB, contactor và động cơ để bảo vệ người sử dụng và thiết bị khỏi các tác nhân gây cháy nổ hoặc giật điện.